Dorshout: boerderijen, bolle akkers en beemden

Je staat bij deze drietip op een bijzonder oud stuk van het buurtschap Dorshout. Een plek die mogelijk zelfs in aanmerking komt als beschermd dorpszicht. Deze erven waren al in de vijftiende eeuw bewoond. De huidige boerderijen zijn opvolgers van de hoeves die er in die vroege periode stonden. Aan de binnenzijde is in veel gevallen het oude gebint (houten draagconstructie) behouden gebleven. 

Schoorbeemd en Elsakker
Achter de boerderijen stroomt de Aa en ligt de Schoorbeemd en Elsakker. Dit …

Je staat bij deze drietip op een bijzonder oud stuk van het buurtschap Dorshout. Een plek die mogelijk zelfs in aanmerking komt als beschermd dorpszicht. Deze erven waren al in de vijftiende eeuw bewoond. De huidige boerderijen zijn opvolgers van de hoeves die er in die vroege periode stonden. Aan de binnenzijde is in veel gevallen het oude gebint (houten draagconstructie) behouden gebleven. 

Schoorbeemd en Elsakker
Achter de boerderijen stroomt de Aa en ligt de Schoorbeemd en Elsakker. Dit is het enige stukje van de Veghelse dorpskom waar de ruilverkaveling niet is toegepast. Dat betekent dat hier het oorspronkelijke ontginningslandschap van beemden en bolle akkers is te zien. Een beemd is grasland langs een rivier of beek, dat regelmatig overstroomt. Een bolle akker is een stuk landbouwgrond dat boeren eeuwenlang vruchtbaar maakten met mest vermengd met plaggen. Aan de randen van de akker zakte de mest weg, maar in het midden bleef het liggen. Daardoor ontstond de bolle vorm, met wel twee meter hoogteverschil. Dit is uniek landschap. 

Schaalvergroting
In de jaren vijftig van de vorige eeuw hadden de boeren in deze omgeving over het algemeen een gemengd kleinschalig bedrijf: ze verbouwden gewassen en hielden vee. De stukjes land voor het boerenbedrijf lagen kriskras door elkaar. Na de Tweede Wereldoorlog zette de overheid in het kader van efficiënte voedselproductie in op ruilverkaveling. In 1954 werd de ruilverkavelingswet aangenomen. Die werd in de decennia erna steeds verder uitgerold. Er ontstonden grote aaneengesloten akkers en door de inzet van machines kon steeds meer worden geproduceerd. 

Veranderd landschap
Bolle akkers, sloten, vennen en oeverwallen maakten dus plaats voor grote vierkante akkers. Populieren- en wilgenrijen werden omgehakt en kilometers zandpad werd geasfalteerd. Oude boerderijtjes maakten plaats voor grote stallen en bedrijven. Kortom, het landschap veranderde compleet. Op deze plek is de sfeer van voor de ruilverkaveling nog blijven hangen. Boerderijen, beemden en bolle akkers, het is hier nog allemaal te vinden.

Deze locatie maakt onderdeel uit van de wandelroute Dorshout en Aa-broeken.

Locatie