Het Joods gebedshuis
Tegenover de kerk en het klooster aan de Deken van Miertstraat staat de voormalige Veghelse synagoge. De synagoge sluit niet lang na de Tweede Wereldoorlog haar deuren als Joods gebedshuis. Aan de zijgevel van het pand herinnert een gedenksteen aan alle slachtoffers van de Jodenvervolging.
Openingsjaar
In 1824 maakt Salomon Versterre (een Dintherse slager die zich in 1806 in Veghel vestigde) al serieus werk van een eigen synagoge voor de kleine lokale Joodse gemeenschap. In dat jaar stellen verschillende Joodse inwoners zich garant voor de aankoop van het pand dat we nog altijd als de voormalige Veghelse synagoge kennen. Het jaar 1866 wordt gezien als officieel openingsjaar. De synagoge wordt daarvoor aanzienlijk uitgebreid en verbouwd. Grote animatoren achter de verbouwing zijn Salomon Monnickendam en Philip de Jong. Tegen het einde van de twintigste eeuw telt de Joodse gemeenschap in Veghel een kleine honderd leden.
Begraafplaats…
Tegenover de kerk en het klooster aan de Deken van Miertstraat staat de voormalige Veghelse synagoge. De synagoge sluit niet lang na de Tweede Wereldoorlog haar deuren als Joods gebedshuis. Aan de zijgevel van het pand herinnert een gedenksteen aan alle slachtoffers van de Jodenvervolging.
Openingsjaar
In 1824 maakt Salomon Versterre (een Dintherse slager die zich in 1806 in Veghel vestigde) al serieus werk van een eigen synagoge voor de kleine lokale Joodse gemeenschap. In dat jaar stellen verschillende Joodse inwoners zich garant voor de aankoop van het pand dat we nog altijd als de voormalige Veghelse synagoge kennen. Het jaar 1866 wordt gezien als officieel openingsjaar. De synagoge wordt daarvoor aanzienlijk uitgebreid en verbouwd. Grote animatoren achter de verbouwing zijn Salomon Monnickendam en Philip de Jong. Tegen het einde van de twintigste eeuw telt de Joodse gemeenschap in Veghel een kleine honderd leden.
Begraafplaats
De Joodse begraafplaats bij Wijbosch in Schijndel wordt in die tijd gebruikt als laatste rustplaats voor Joodse inwoners uit Veghel, Schijndel, Sint-Oedenrode en Uden. De begrafenisstoeten konden een enorme omvang aannemen. Zoals de imposante stoet die in 1913 Salomon Monnickendam vanuit Veghel naar zijn laatste rustplaats in Schijndel begeleidt. De Joodse begraafplaats in Wijbosch lag ooit ver weg van het dorp, aan de rand van de Schijndelse Heide. Met de bouw van de wijk Hulzebraak kwam het in Schijndel te liggen. De begraafplaats telt meer dan honderd graven.
Na de oorlog
De Israëlitische Gemeente Veghel is na de Tweede Wereldoorlog te klein om zelfstandig voort te bestaan. De synagoge wordt verkocht en verbouwd tot woonhuis. In 2002 volgt een grondige restauratie, waarbij het exterieur grotendeels in oorspronkelijk staat is hersteld. Het pand is daarna in gebruik als horecagelegenheid.
Foto's: de synagoge wordt enkele jaren na de oorlog verbouwd tot woonhuis. Bron: collectie Johan van Eerd via BHIC.
Bronnen: Heemkundekring Vehchele (kroniek 140), Canon van Meierijstad, SchijndelWiki en Nationaal Comité 4 en 5 mei