Wachtpost 22 - Duits Lijntje

De spoorrails van het Duits Lijntje zijn op deze locatie niet meer aanwezig. Maar de voormalige spoorwachterswoning staat hier nog wel. Wachtpost 22 werd gebouwd bij de overgang met de drukke weg van Veghel naar Uden, die destijds via de Nieuwe Veldenweg liep. In de loop der tijd hebben ontelbare passagiers hier over het spoor gereisd. Dat gebeurde niet altijd vrijwillig.

Angstige gezichten
In de Tweede Wereldoorlog hebben diverse inwoners van Mariaheide een trein met gevangenen zien passeren. Een bewoner van de Achterhei (hier vlakbij) beschrijft: “We moesten wachten voor de trein. Toen die voorbij kwam, zag ik de veewagons, afgeladen vol met mensen. De angst op die gezichten zie ik nog zo voor me. Dat heeft destijds veel indruk gemaakt.”

Kamp Vught
Deze trein vervoerde gevangenen uit Kamp Vught. Het concentratiekamp werd in september 1944 in allerijl door de bezetters ontruimd, nu de geallieerde troepen in aantocht waren. De veelal politieke gevangenen werden op transport naar Duitsland gezet. Op 5 september 1944 werden tweeduizend mannen via het Duits Lijntje afgevoerd naar Sachsenhausen. 

Gevangenen
Andries Mauer was een van de gevangenen die dagenlang zat opgesloten in de bewuste trein. Hij deed hier na de oorlog verslag van. Hoe tachtig man in één beestenwagon werd gepropt. Het schreeuwen, schoppen en slaan. Het gebrek aan ventilatie, eten, drinken en middelen om je behoefte in te doen. De schoten die vielen in andere wagons. De ondraaglijke temperatuur. De flauwvallende medegevangenen. Een andere overlevende schreef na de oorlog over de hoop dat het transport gesaboteerd zou worden: “Met veel horten en stoten kwamen we op gang en telkens stonden we stil en dachten we dat de ondergrondse de rails had opgeblazen, maar nee hoor.” 

Reddingsoperatie
Het verzet had inderdaad een reddingsoperatie gepland. Bij Mariaheide zouden de gevangenen uit de trein worden bevrijd en vanaf daar verder in veiligheid worden gebracht. De actie moest echter worden afgeblazen. Het transport bleek te groot. Aan boord waren 2000 gevangenen in plaats van de verwachte 500. Ondanks pogingen het spoor te saboteren kon het transport Duitsland bereiken. Veel mannen die aan boord waren overleefden de oorlog niet. 

Bron: boek "Klein in een Wereldoorlog - Mariaheide 75 jaar bevrijd"

---

Duits Lijntje

Het Duits Lijntje is een unieke verbinding tussen oost en west. In 1873 werd de spoorweg tussen Boxtel en Wesel geopend door de Noord-Brabantsch-Duitsche Spoorweg-Maatschappij (NBDS). De spoorlijn vormde een belangrijke schakel voor het treinverkeer tussen Londen en Sint-Petersburg. Stoomtreinen vol reizigers, goederen en poststukken denderden hier over de rails.

De laatste passagiers reisden in 1950 via deze spoorweg. En de laatste graantrein reed hier in 2001. Maar sporen van het Duits Lijntje zijn tot op de dag van vandaag te vinden in Meierijstad. Van station tot wagon en van wachtpost tot spoorbrug. 

Het spoorwegtracé is tegenwoordig een ecologische verbindingszone. Het spoor maakt ruim baan voor de natuur. Dwars door Meierijstad verbindt het nationaal landschap Het Groene Woud/Van Gogh Nationaal Park en natuurgebied De Maashorst.

Trek je wandelschoenen aan en maak een reis door de tijd langs het Duits Lijntje. Volg het spoor van keizers en pelgrims, spoorwachters en smokkelaars, bezetters en bevrijders.