Boedonk, een echte Meierijse bolle akker

Meierijse bolle akkers: ze zijn in Veghel inmiddels zó zeldzaam dat je ze op één hand kunt tellen. De Boedonk is een uitzondering. Sta maar een stil aan de rand van deze akker en laat er je oog over gaan. Je zult ongetwijfeld de ‘bolle’ vorm herkennen.

Bolle akkers
Bolle akkers ontstonden vanaf de middeleeuwen doordat de boeren hun akkers ophoogden met potstalmest. Door de wijze van ploegen kwam de akker ‘bol’ te liggen. De bolle akkers gaven reliëf aan het landschap. De akkers ontstonden vanaf de middeleeuwen op hogere zandgronden. Ook de Boedonk. Een ‘donk’ is namelijk een droge zandkop in een nat gebied.

De Boedonkse Laak en Oirbeemd
De Boedonk ligt aan de rand van het beekdal van rivier de Aa. De overgang tussen hoge en droge grond en het natte beekdal is goed zichtbaar. Aan de Boedonk grenst een middeleeuwse beemd, de Oirbeemd. Beemden werden gebruikt om beesten te weiden en gras te hooien. In de winter stonden de beemden regelmatig onder water. De Boedonk lag gelukkig hoog en droog. Een middeleeuwse sloot, de Boedonkse laak, voerde het overtollige regenwater af richting de Aa. De sloot is nu nog steeds herkenbaar.

Ruilverkaveling Veghel-Erp
Tussen 1967-1986 werd in het buitengebied de Ruilverkaveling Veghel-Erp uitgevoerd. Daarbij werd het kleinschalige beekdallandschap van Veghel verkaveld om plaats te maken voor grootschalige boerenbedrijven met een grotere productiecapaciteit. Bijna alle bolle akkers verdwenen. De Boedonk en Oirbeemd lagen echter niet in het buitengebied, maar in de dorpskom. Dat is de reden dat dit bijzondere stukje middeleeuws landschap bewaard is gebleven.

Deze locatie maakt onderdeel uit van de wandelroute Dorshout en Aa-broeken.