Het ambacht van het brouwen en de kunst van het proeven

Als je streekbelevingscentrum De Gasthuishoeve nabij Sint-Oedenrode binnenstapt, waan je je direct in vervlogen tijden. Op de sfeervolle overdekte 'mèrt' zijn Rooise historische gebouwen op ware grootte nagebouwd. Van het poortwachtershuis van kasteel Henkenshage tot een klompenmakerij met nostalgische machines. Je ruikt er vers bewerkt hout. Net als een andere kenmerkende geur: hier wordt bier gebrouwen! 

Rooysche Tripel 

Een deel van de pittoreske Paulusgasthuisjes op het overdekte marktplein vormt de thuisbasis van RBM: Ringbobbel Bier Mate. Een lokale bierbrouwerij van zes Rooise vrienden. Elke woensdag en zaterdag brouwen ze hier een nieuwe batch: 150 flesjes. Vandaag werken Gerard Kuijpers, Leon Vervoort en Rinus van der Heijden aan hun Rooysche Tripel, een kruidig en fruitig speciaalbiertje. Ze staan op het punt om de moutpap te splitsen in vaste bierbostel en wort, een heldere vloeistof vol suikers. Daar wordt hop aan toegevoegd. De bostel is een restproduct. Rinus zegt geruststellend: "Maar het gaat niet verloren hoor. Er wordt brood van gebakken of het wordt gevoerd aan de dieren hier." Het brouwschema bevat vele stappen. Mout scroten (malen), maischen (het omzetten van zetmeel in suikers), koken, koelen, gisten, lageren, bottelen, nagisten en rijpen. "De batch die we vandaag brouwen zit aan het einde van de dag in het gistvat in de klimaatkamer. Over een paar maanden kun je van dit bier genieten." 

Graan, hop, gist, kruiden 

Het brouwavontuur van de mannen begon ruim vijf jaar geleden met een spontaan idee op het terras. Leon vertelt: "We waren gestopt met onze gezamenlijke muziekband en het was tijd om samen weer wat te gaan doen. Toen hebben we een keteltje gekocht. Gerard bracht de nodige brouwervaring mee en we zijn gewoon aan de gang gegaan. Het eerste jaar ging alles fout wat maar fout kon gaan. En op een gegeven moment heb je je biertje te pakken. Daar bouwden we op verder." De Rooise bierbrouwers hebben inmiddels acht streekbieren op hun naam staan en produceren jaarlijks zo'n 15.000 flesjes ambachtelijk bier. Gerard legt uit: "Als een recept eenmaal klopt dan volgen we dat nauwgezet. Voor een constante smaak en kwaliteit van ons bier. Elke samenstelling van granen, hop, gist en kruiden geeft weer een eigen smaak. De gist zet suikers om in alcohol en gas. De hop zorgt ook voor houdbaarheid. Aan de Rooysche Tripel voegen we bijvoorbeeld korianderzaad toe. Hier, ruik maar eens. Heel anders dan verse koriander." 

Rijke historie 

De RBM-bieren hebben klinkende namen, die stuk voor stuk verwijzen naar de rijke historie en omgeving van Sint-Oedenrode. Rinus vertelt: "We hebben bijvoorbeeld onze Heeren van Rode's Vrijheid, met een stevig alcoholpercentage van 10%. Het is vernoemd naar de middeleeuwse adellijke heersers van het graafschap Rode. En ken je jonkvrouw Jutte? De Gasthuishoeve was in een ver verleden haar eigendom. Jutte van Erp legde pachters van haar boerderijen de verplichting op om de alleenstaande bewoonsters van de Paulusgasthuisjes van voedsel te voorzien. Naar deze jonkvrouw vernoemden we onze IPA." Het receptenboek van de RBM-brouwers kent nog meer smaken. Bijvoorbeeld Roîs Klompenbier en Sint Oda Honingbier, dat wordt gebrouwen in samenwerking met de Ollandse imkerij De Linde

Proeverijen 

De mannen delen hun enthousiasme voor het brouwambacht en het eindproduct graag. Rinus laat weten: "We organiseren jaarlijks een proeverij met andere lokale brouwers. We leren altijd weer bij van elkaar. En het is gewoon hartstikke leuk. Net als de workshops die we voor vriendengroepen organiseren. Dit jaar waren dat er zo'n dertig. Ze komen overal vandaan. We hebben workshops op allerlei niveaus. Van een eerste korte kennismaking met de kunst van het proeven tot een complete cursus waarna je zelf aan de slag kunt met brouwen." Ben jij ook benieuwd geworden naar de RBM-bieren? De mannen verkopen hun bier exclusief aan de Gasthuishoeve, waar het wordt geschonken in de mediterrane binnentuin. En de Gasthuishoeve levert aan een beperkt aantal lokale collega's, waaronder De Helden van Kien en Het Roois Gasthuisje. Enkele malen per jaar maken de mannen een uitzondering: dan staan ze zelf op een streekmarkt of bierfestival. Dan kun je de flesjes RBM-bier rechtstreeks bij de makers kopen. 

(februari 2024)