"Als mens zijn we gelijk"
Het is september 1944. Er wordt hier gevochten door de geallieerden tegen de Duiters om dit gebied te bevrijden. Koos van Schaïk (26 jaar) is werkzaam als zuster bij het Rode Kruis. In Sint-Oedenrode is een noodhospitaal ingericht. Op de plek waar nu Odendael staat, in de kleuterschool en het Odagesticht. Er is daar ook een Duitse medische post. Zojuist is een gewonde Duitser binnengebracht. De jonge zuster staat voor een dilemma. Neutraliteit is een belangrijk uitgangspunt bij het Rode Kruis.
"Dit is een oefening in neutraliteit. Vraag je dit af: help je die Duitser? Ja of nee? Je kiest in conflicten geen partij. Ook niet als Nederland een partij is in dat conflict. Kun je dat? Ja of nee? Je kan zeggen 'ja'. Wie er ook bloedt, je hecht die wond, je legt die pleister, je aait die wang. Vanuit respect voor ieder mens. wie een ander helpt doet goed. Maar je kan ook zeggen 'nee'. Je weet toch dat iedereen die de Duitsers helpt fout is. De mof is onze vijand, die heeft ons land overvallen. Ik zou nog niet met zo'n Kraut aan tafel willen zitten, hetzelfde willen eten... laat staan zijn leven redden."
Dit verhaal van Koos van Schaïk is in 2017 in beeld gebracht door het Rode Kruis. De Nederlandse afdeling bestond toen 150 jaar. Vijftien verhalen van vrijwilligers uit de geschiedenis werden uitgelicht. Bekijk hieronder de volledige video over Koos van Schaïk. In beeld is een jonge vrouw in wit verpleeguniform met een bruine leren tas om haar schouder. Ze kijkt recht in de camera terwijl ze haar verhaal vertelt.
Help jij een Duitse gewonde?
"Gister werd er een Amerikaanse piloot binnengebracht. Hoofd compleet open. De Amerikaanse dokter schudde zijn hoofd. 'Geben Sie ihn mir', zei de Duitse Unterarzt. 'Ich kan ihm helfen'. Dat geloof je toch niet? Een paar honderd meter verderop schieten ze op elkaar en hier lappen ze elkaar weer op."
Zuster Koos van Schaïk, Rode Kruis
De oorlogsdagboeken van Koos van Schaïk
Benieuwd naar de ervaringen van zuster Koos van Schaïk tijdens haar werkzaamheden in Sint-Oedenrode? Je leest er meer over in het boek "Vriend en vijand – de oorlogsdagboeken van Koos van Schaïk". Het eerste deel van haar derde dagboek gaat over haar weken in Sint-Oedenrode, in september 1944. Ze schrijft aan het begin van dit deel: "Opgedragen aan de nagedachtenis van de mannen van de 101st Airborne Division, 'The Screaming Eagles', die sneuvelden voor mijn bevrijding en de mannen die het gevecht om mijn vrijheid overleefden, met mijn grootste erkentelijkheid en diepste dank."