Tijdens de Tweede Wereldoorlog veranderden levens ingrijpend. Ook in Meierijstad, waar in 1944 de bevrijding van Brabant begon. In 2024 vieren we 80 jaar vrijheid. In aanloop daarnaartoe verzamelen we verhalen uit de veelbewogen oorlogsjaren. Verhalen uit Eerde, Erp, Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en alle andere kernen die samen Meierijstad vormen.
In groepjes fietsen leerlingen van het Elde College door Eerde, Sint-Oedenrode en Schijndel. Ze zijn door hun geschiedenisdocent op pad gestuurd. "Hoe persoonlijker de verhalen, hoe enthousiaster de leerlingen."
Dirk Paagman schreef het diepgravende boek De Bevrijders van Schijndel. In zijn zoektocht naar beeldmateriaal stuitte hij op een wel heel bijzondere foto, gemaakt bij Huize Lidwina. "Toen ik deze foto zag werd ik knettergek."
Meer dan 800 Ollanders verlieten in de nadagen van de oorlog op last van de Duitsers huis en haard. Wie het waagde om terug te keren wachtte een kogel. Een onderbelicht stukje dorpshistorie.
Erp, vrijdag 22 september 1944. De Duitse luitenant Heinrich Schönemann beschrijft in een brief het landschap rond ‘t Hurkske. “Idyllisch, bijna als in een droom. Een groter contrast met de oorlog bestaat niet.”
Ruud Geboers uit Sint-Oedenrode is tweemaal uitgezonden naar Afghanistan. "De plek waar je opgroeit is van groot belang voor wat je denkt en wat je beweegt. Het is goed om je dat te realiseren."
In Meierijstad worden sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne vluchtelingen opgevangen. In juni woonden er 576 Oekraïners op allerlei plekken in Meierijstad. Karyna Kutova is één van hen.
Michiel Janssen en Annelies Fleuren gingen op uitzending naar Afghanistan. "Er zijn zoveel dingen waar je eigenlijk niet over nadenkt, die totaal niet vanzelfsprekend zijn voor zoveel mensen. Dat is ook wel een beetje confronterend."
Als jong meisje maakt Tilly van der Vleuten-Hellings (89) uit Schijndel de oorlog bewust mee. Duitsers die door de straat marcheren, granaten die fluitend over je hoofd vliegen en boerderijen die in brand staan. De beelden staan op haar netvlies.
Bedenk een eigentijds gerecht met producten die in de oorlogsjaren ‘op de bon’ waren, of gemakkelijk verkrijgbaar. Met die opdracht ging chefkok Sietse Blummel aan de slag.
Het is een opvallende speling van het lot: een schilderende Engelse militair die als onderduiker een schuilplaats vindt bij een Schijndelse kunstenaar. Wat schreef Leslie Dowson later in een brief aan Jan Heesters?
Operatie Market Garden is in volle gang. De zesjarige Martin woont in Sint-Oedenrode en treft tijdens het buitenspelen een Amerikaanse soldaat in een schuttersput. De bijzondere ontmoeting zal hem zijn hele leven bij blijven.
Het is voorjaar 1945. De bevrijding in het najaar van 1944 is in de omgeving van Schijndel niet zonder slag of stoot verlopen. De verwoesting is groot, de veerkracht van de inwoners des te groter.